Hoạt cảnh Truyền Tin trong Phúc Âm dẫu không có mối liên quan trực tiếp với Lễ Vô Nhiễm Nguyên Tội, nhưng qua lời chào mở đầu của thiên thần Gabriel và qua lời thưa kết thúc của Đức Maria, người ta gặp được những yếu tố nền tảng, từ đó xây dựng tín điều Vô Nhiễm Nguyên Tội và cũng từ đó hình thành niềm vui của phụng vụ thánh lễ hôm nay. Những yếu tố nào?
1. Danh xưng “Đầy Ơn Phúc” trong lời sứ thần.
Từ thuở tạo thiên lập địa đến buổi Truyền Tin, chưa hề có ai được gọi là “đầy ơn phúc”. Chỉ một mình Thiên Chúa, Đấng là chủ kho tàng ơn sủng mới tự mình có đầy tràn ơn phúc thôi, còn loài thụ tạo được hưởng nhờ ơn mưa móc cũng phỉ chí toại lòng lắm rồi. Thế mà bỗng dưng một thiếu nữ Sion lại được thiên thần chào bằng danh xưng cao quý ấy. Thật lạ lùng. Chính Đức Maria nghe lời chào ấy còn bối rối cơ mà. Nhưng tiếng “đầy ơn phúc” cần được diễn tả nôm na hơn nữa, mới có thể lột tả được ý nghĩa chính yếu, nghĩa là “đã được ban đầy ơn sủng”. -“Đã”: Ơn phúc Đức Maria đạt được là một tiến trình đã khởi đầu trong quá khứ và còn được kéo dài mãi trong suốt cuộc đời Mẹ. -“Được”: Ơn phúc Đức Maria có được không phải là do tự Mẹ, theo kiểu vốn tự có, mà là do nhận được từ tình thương Chúa. -“Đầy”: Ơn phúc Đức Maria nhận được là một tình trạng trọn vẹn, tràn đầy, không có trường hợp thứ hai trong loài thụ tạo.
Nhìn lời chào “đầy ơn phúc” như thế, ta mới thấy mối liên quan khít khao với đặc ân Vô Nhiễm Nguyên Tội, vốn là một ơn ban để chuẩn bị Đức Maria cho thiên chức làm mẹ Đấng Cứu Thế. Dầu Mẹ đã được Chúa Cha ưu ái tuyển chọn ngay từ lúc khởi đầu hiện hữu; nhưng là thụ tạo, Mẹ cũng cần đến ơn cứu độ của Chúa Giêsu như mọi người, có điều là người ta cần ơn thánh chữa trị (bí tích Rửa Tội) vì đã vướng mắc tội truyền, còn Mẹ hưởng ơn thánh phòng ngừa (đầy ơn phúc) nên được giữ gìn khỏi vướng mắc. Như vậy, nơi lời chào “đầy ơn phúc” , Đức Maria sáng lên với vị trí ưu tuyển được hưởng đầy tràn mọi ơn, trong đó Vô Nhiễm Nguyên Tội là đặc ân ở phút khởi đầu cuộc đời.
Trung Tâm Hành Hương Mẹ Tà Pao
2. Tiếng “Xin Vâng” trong lời Đức Mẹ
Không chỉ là thụ tạo ưu tuyển ung dung hưởng hồng ân Chúa, Mẹ còn là phần tử ưu tú của gia đình nhân loại biết tích cực đáp lại hồng ân và làm phát triển hồng ân ấy để phục vụ ơn cứu chuộc nhân loại. Ơn VNNT không chỉ là đặc ân dành riêng cho cá nhân Đức Maria, nhưng còn là ân sủng nhắm tới chương trình cứu rỗi toàn thể nhân loại. Đặc ân ấy dầu gọi là “vô nhiễm” nhưng không chỉ có khía cạnh tiêu cực khép kín, được giữ gìn khỏi tội tổ tông, kiểu đài các con gái nhà giầu lúc nào cũng phải kín cổng cao tường sợ nắng gió mưa sương, nhưng còn mang khía cạnh tích cực là được chuẩn bị để có thể mở lòng đón nhận tình yêu của Chúa, để có thể sẵn sàng đáp lại tiếng Chúa một cách quảng đại, và để có thể hợp tác với ơn thánh mà không chút cò kè so đo tính toán.
Như thế, Vô Nhiễm Nguyên Tội từ phía Thiên Chúa là hồng ân dành riêng cho người được chọn làm Mẹ Đấng Cứu Thế, và Đức Maria đã lọt vào mắt xanh Thiên Chúa, được giữ gìn trong tình trạng thánh đức ngay từ khi bắt đầu hiện diện trong đời. Nhưng Vô Nhiễm Nguyên Tội từ phía Đức Mẹ lại là một nỗ lực đầu tư hợp tác cả đời, để vốn liếng hồng ân kia được triển nở sinh lời trăm muôn cho đời mình đã đành, và còn cho đời con đời cháu trong tương lai nữa. Chỉ khi nào công ơn Chúa và công sức con người gặp nhau, thì việc “đầy ơn phúc” kia mới bừng lên mà trở thành công trình mang tên Vô Nhiễm Nguyên Tội. Tất cả được thể hiện qua lời đáp “xin vâng”. Một lời thật ngắn nhưng âm vang cả đời, dù trên đỉnh vinh quang hay dưới vực đau thương quay quắt. Một lời vừa biểu lộ sự hiến dâng cộng tác tích cực, vừa thể hiện niềm yêu mến tin tưởng phó thác.
3. Theo gương Mẹ và cậy nhờ Mẹ
Lễ Vô Nhiễm Nguyên Tội hôm nay trình bày cho ta rõ nét chân dung của Đức Maria, người đã đón nhận ơn Chúa cách trọn vẹn và phục vụ ơn Chúa cách tròn đầy, không vì lợi riêng mà vì ích chung. Hiểu như thế, bỗng dưng ta thấy gần gũi Đức Mẹ hơn cả bao giờ. Đặc ân Vô Nhiễm Nguyên Tội dẫu chỉ một mình Mẹ hưởng nhận, nhưng hiệu quả của đặc ân ấy con cái Mẹ tất cả đều được hưởng nhờ. Với tiếng “Xin vâng”, Mẹ nêu gương tham gia cộng tác hết tình và hết mình vào chương trình cứu độ của Thiên Chúa, bất kể đời mình sẽ ra sao và bất kể tương lai sẽ như thế nào. Trong Năm Đức Tin này, ta đến học dưới mái trường Đức Maria về lòng tin cậy mến, thiết nghĩ đó cũng là cách thiết yếu và thiết thực mô phỏng tiếng “Xin vâng” của Mẹ hôm nay trong đời mỗi người.
Với lời “Kính mừng Maria đầy ơn phúc”, Mẹ không chỉ được chào bằng một danh hiệu tuyệt vời dành cho thụ tạo ưu tuyển, để có lễ Vô Nhiễm Nguyên Tội hôm nay, mà còn được giới thiệu trong một vị trí có một không hai giữa lòng Giáo Hội, là Mẹ Thiên Chúa và là Mẹ nhân loại, để từ đó một cách thường hằng, Mẹ nên Hiền Mẫu chuyển cầu che chở nâng đỡ ủi an mọi người trên đường lữ thứ trần gian, và một cách đặc biệt, Mẹ nên nguồn cậy trông cho tất cả những ai, không phân biệt lương giáo, đang gặp phải những nỗi đau trong đời như đau đớn xác thân vì bệnh tật, đau khổ tinh thần vì thử thách, đau buồn vì gia cảnh nát tan hay đau thương vì nỗi vĩnh quyết chia lìa. Hãy bền lòng cậy trông ký thác, phần còn lại là kiên tâm làm theo hướng dẫn của Mẹ.
Mừng lễ Vô Nhiễm Nguyên Tội hôm nay, ta được mời gọi chiêm ngưỡng một kiệt tác, một công trình khẳng định: tình yêu Thiên Chúa còn mạnh mẽ hơn cả cường lực của tội lỗi. Thiên Chúa luôn yêu thương con người, dẫu con người có phản nghịch và chống lại Ngài. Tin Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội trước hết chính là tin vào tình yêu trung thành của Thiên Chúa. Ngoài ra, lặp lại niềm tin vào Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội cũng là dịp để ta thêm trông cậy Mẹ. Mẹ “đầy ơn phúc”, với ơn Vô Nhiễm Nguyên Tội; ta tuy không được sống giữa môi trường “vô nhiễm” tuyệt đối như Mẹ, nhưng cũng đã được đặt vào tình trạng ơn thánh nhờ bí tích Rửa Tội, xin cho ta cũng biết nỗ lực sám hối, tìm đến bí tích Hòa Giải để nhận lại ơn thánh hóa mà sống đẹp lòng Chúa hơn, nhất là trong những ngày dọn lòng mừng lễ Giáng Sinh sắp tới. Và xin cho ta khi tôn sùng Đức Mẹ tại Trung Tâm Thánh Mẫu Tàpao, cũng biết dấn bước vào cuộc sống mới, quyết tâm sống thánh phù hợp với lòng mong ước của Mẹ hiền.
Kính mừng Đức Mẹ Tàpao, “Đầy ơn phúc” ngự non cao rừng già.
Xin thương xuống phúc chan hòa, Đường thánh đức gọi nhà nhà cùng đi.